De Kortrijkse kunstenares Ann Deman is begonnen aan een kunstproject dat in 2019 moet uitmonden in een tentoonstelling met dat tikkeltje meer. De titel ‘Journey’ verwijst naar en is een uitnodiging om naar binnen te reizen. Naar binnen reizen om daarna anders in de buitenwereld, in het leven te staan.

Deman creërde hiervoor foetussen in wit porselein. Hier en daar vallen barsten te bespeuren, die zijn verguld. De bedoeling? “Verwonderen en mensen uitnodigen tot reflectie.” De beelden zijn uniek, gaan afzonderlijk hun eigen weg in verschillende contexten. Na één jaar komen ze terug samen in een expositie, waar de foetussen met hun verhaal worden getoond. Conny Vercaigne (Vormingplus MZW) stak al eens haar licht op bij Ann Deman.

Ik ken je vooral van het ‘Moeder Aarde‘- beeld dat aan de Leieboorden in Kortrijk ligt. Een immense bronzen sculptuur die als het ware met de aarde vergroeid is. Een heel ander werk dan wat je maakt in het project ‘Journey’. Vanwaar die ommekeer?

Voor mij is dit geen ommekeer, alleen een vervolg. Mijn beelden verbonden in de aarde drukken het eenheidsgevoel als het ware letterlijk uit. Aarding is ook een eerste stap bij het naar binnengaan. Mijn project ‘Journey’ gaat over die reis. Die reis naar binnen die ons verbindt met de aarde en met onze ‘aard’, onze essentie. Na de reis staan we anders en verbonden in het leven. Wat we naar buiten brengen, is verbonden met wat we van binnen leven.

Het ontstaan van dit werk gaat ver terug. Na het lezen van een artikel over wat men doet met foetussen die niet-levensvatbaar zijn had ik het idee om te werken rond ongeboren leven. Uiteindelijk werkte ik dat idee toen niet verder uit, maar ik hield het bij en koesterde het, als ongeboren leven zelf.

Een paar jaar terug ben ik dan volop met dit nieuwe project gestart, met heel andere materie dan mijn vorig werk, nl. wit porselein. Veel fijner, fragieler materiaal. Eén beeldje werden er vele. Het creëren van de beeldjes gaf me een soort innerlijke rust.

Pas na mijn creatie ga ik vaak zien wat de beelden betekenen. Ze ontstaan intuïtief. Ik voel wat ze met me doen. En dan ineens wordt de grotere betekenis duidelijk. Toen kreeg het project ook een naam, ‘Journey’, want ook voor mij was dit een reis naar binnen, om anders naar buiten te komen.

In ‘Journey’ wil je niet alleen beeldend werken en dan je werk tentoonstellen. Je wil een proces op gang brengen.

Ja, ik kwam door mijn beeld van Moeder Aarde in contact met zorginstellingen die werken met kunst als opening om gevoelsmatig met patiënten te werken. Het was voor mij een evidente stap om dit ook met ‘Journey’ te doen. Daarnaast mocht ik ook via mijn opleiding kunstzinnig en dynamisch coaching ervaren en ontdekken wat werken met beelden doet, wat het kan betekenen voor iedereen. Stilstaan en gaan voelen als een verrijking, als een kans om in verbinding te gaan met jezelf en met de ander.

Het thema ‘fragiliteit’ is sterk aanwezig, zowel in de materie – het witte porselein – als in het beeld zelf, een ‘niet-perfecte foetus’ die barstjes heeft.

De foetussen nodigen uit om stil te staan bij fragiliteit. De materie, wit porselein, drukt op zich al die kwetsbaarheid uit. En als we durven stilstaan bij onze fragiliteit en kwetsbaarheid, en die durven omarmen, dan ontpopt zich een ware kracht. Dat vind ik een prachtig gegeven. Het maakt de mens tot mens. Het laat toe in verbinding te zijn met jezelf én met de ander. Die kracht verbeeldde ik met het bloeien van de foetussen, het bladgoud op de barstjes.

Dat bladgoud op de barstjes doet me denken aan het Zenboeddhistische principe Kintsugi, waar gebroken aardewerk hersteld wordt met goud.

Over Kintsugi hoorde ik pas nadien. Het raakte me hoe die oude traditie zo resoneert met mijn voelen rond fragiliteit en de manier waarop het zich in een beeld vertaalt. Hetzelfde ervaarde ik met filosofische teksten rond ongeboren leven en rond het woord ‘Journey’. Die resonantie is heel mooi. Als beelden ontstaan uit meditatie en verbinding passen ze in een veel groter geheel dat ik pas later zelf mag ontdekken. Het is ook super het enthousiasme te zien bij de mensen die intussen al aan het werk zijn met mijn foetussen. Ze gaan een weg van verwondering en dat leidt tot prachtige ervaringen. Ik hoop dit ook mensen te mogen laten ervaren binnen de workshop bij jullie tijdens de zomerweek.

Interview: Conny Vercaigne