Het was een aangename nazomerdag, die zaterdag dat het tweede luik van het verkiezingsluik werd aangevat. Vertrekpunt op 15 september was opnieuw Pand.A, van waaruit al fietsend een korte trip gemaakt werd langs plaatsen in de stad waar het gezond of ongezond, veilig of gevaarlijk fietsen was. Cedric Ryckaert, leerkracht aan basisschool Sint-Paulus, legde ter plekke uit hoe het speelplaatsproject tot stand kwam, en hoe hij leerlingen, ouders, directie en stad meekreeg in een participatief verhaal dat begon bij een speelplaats, maar ondertussen verder is uitgedijd.

Nele Bouckaert (Milieudeskundige bij Logo Leieland) stond in het Astridpark stil bij het nut van groen in de stad. Gerda Flo (Klimaatstad Kortrijk) toonde de schoolstraat bij de Basisschool Pius X en legde uit hoe de luchtmetingen in de Minister Liebaertlaan werden gevoerd.

Terug in Pand.A schoven vertegenwoordigers van de verschillende politieke partijen aan tafel: Emile Declercq (sp.a), Arno Maddelein (Groen), Anke Seynaeve (N-VA), Ruth Vandenberghe (Team Burgemeester), Liselotte Vandevelde (CD&V 4.0) en Jouwe Vanhoutteghem (PVDA). Kortrijk Vooruit en Vlaams Belang gaven verstek.

Een vraag voor de oppositie: welke realisaties van de voorbije jaren zijn toe te juichen? Liselotte Vandevelde (CD&V 4.0) verwees naar de mentaliteitswijziging (een woord dat wel vaker zou terugkomen in de loop van de namiddag) die werd gerealiseerd. “Er wordt meer gefietst, maar er is nog werk aan de winkel”. Arno Maddelein (Groen) verwees naar de oost-west-fiets-as als ‘good practice’, maar stipte aan dat de noord-zuid-as er nog niet is. PVDA-lijsttrekker Jouwe Vanhoutteghem: “er zijn veel ideeën en er is capaciteit rond randparkings en mobiliteit, maar het aanbod is er niet aan gekoppeld; er zijn mogelijkheden, maar die sluiten niet aan bij de realiteit. Fietsstraten en suggestiefietsstroken zijn onvoldoende. Ze creëren een vals gevoel van veiligheid bij de fietsers en zorgen voor frustratie en defensief rijgedrag bij zowel fietser als automobilist.”

Wat met de coalitiepartners? Waar moet het nog beter volgens hen? N-VA (Anke Seynaeve) wil de park & rides beter inrichten en linken naar het openbaar vervoer; vlottere verbindingen creëren is waar werk van moet worden gemaakt.
Emile Declercq (sp.a) verwijst naar het circulatieplan in Gent als goed voorbeeld. “Mensen die niet met de auto in de stad moeten zijn moet afgeraden worden dit toch te doen.” Ook hij verwijst naar een versterking van het openbaar vervoer en betere infratructuur voor fietsers en wandelaars.

Ruth Vandenberghe van Team Burgemeester keert terug naar de mentaliteit, die volgens haar nog niet voldoende gerealiseerd is. Ze is duidelijk: “er moeten (nog) meer mensen op de fiets en het doorgaand verkeer in de stad moet zoveel mogelijk afgeraden of vermeden worden.”

Blinde vlek

Of het STOP-principe het uitgangspunt is voor hen? Dat is een evidentie, wordt hier en daar geroepen, maar is dat ook zo? PVDA twijfelt. “Het openbaar vervoer is de blinde vlek in alle mobiliteitsplannen. Het moet gratis zijn. Het is goed voor alles, inclusief de lokale economie.” Liselotte Vandevelde (C&V 4.0) pleit voor een mobiliteit die in z’n geheel bekeken wordt. “Het STOP-principe is ok, maar het moet eerder gerealiseerd worden door eenrichtingsstraten in plaats van autovrije straten. Suggestiefietsstroken zijn niet genoeg;  ze creëren een vals gevoel van veiligheid, en fietsstraten zijn ontmoedigend voor fiets en auto.” Ze sluit zich daarmee aan bij de eerder geformuleerde bekommernis van PVDA.

De overkapping van de E17, is dat haalbaar? Voor sp.a wel, “als de wil en de langetermijnvisie er is”. En het is financieel haalbaar volgens sp.a. Een paar dagen later zou echter blijken uit een studie van het Agentschap Wegen en Verkeer dat een dergelijke overkapping duurder zou uitvallen dan sp.a had berekend. Team Burgemeester gaat eerder voor een overkraging: “het is efficiënter en, in combinatie met een snelheidsbeperking, ook een werkbare optie”, aldus Ruth Vandenberghe. N-VA gelooft meer in eenvoudige ingrepen en kleinere initiatieven, zoals een lagere snelheid invoeren op de R8. Groen vult dit in als: een bomenplan ontwikkelen, gekapte bomen compenseren en een uitbreiding van Bellegembos.

Een lage emissiezone, nog zo’n splijtzwam. Zijn de partijen pro of contra? PVDA is “in principe niet tegen”, maar zoals het in Antwerpen is georganiseerd is het een “heel asociale maatregel. Er moet ingezet worden op premies voor het vervangen van een wagen, de aanschaf van een elektrische fiets, abonnementen op openbaar vervoer,…  zodat de mensen die zich geen uitstoot-neutrale wagen kunnen veroorloven, niet uit de boot vallen.”
N-VA is tegen. Anke Seynaeve: “dit is geen mentaliteitswijziging, maar het probleem verschuiven.” Arno Maddelein (Groen) ziet meer in infrastructurele werken, CD&V 4.0 wil eerst inzetten op andere maatregelen. Sp.a is voorstander, maar vindt dat het ruimer moet worden aangepakt dan op stadsniveau. Team Burgemeester gaat naar de kiezer met de belofte van een fietszone in het Kortrijkse centrum van 74 aaneengesloten fietsstraten.

Kernverdichting

Een volgende vraag ligt voor: is versnippering een probleem in regio Kortrijk en is kernverdichting hiervoor een oplossing? Liselotte Vandevelde (CD&V 4.0): “de infrastructuur in de deelgemeenten moet behouden blijven, zodat de inwoners niet voor alles naar stad moeten komen. Dat leidt alleen tot meer verkeer.” Team Burgemeester zoekt het in de hoogte als alternatieve manier om te wonen, naast de betonstop die al werd doorgevoerd. N-VA volgt dit pleidooi om in de hoogte te wonen, in combinatie met het aanpassen van nieuwbouw naar groene mogelijkheden. Groen en PVDA gaan volop voor kernverdichting. Immers: “een stad van verkaveling is te belastend” (Arno Maddelein).

Mobiliteit en (on)gezonde lucht, het is heel nauw met elkaar verweven. Maar het effect van houtkachels en open haarden is niet te onderschatten.  Jouwe Vanhoutteghem (PVDA) pleit voor het invoeren van een stedelijk energiebedrijf om deze uitstoot tegen te gaan. Verbieden is geen optie volgens Anke Seynaeve (N-VA). Mensen moeten zelf de keuze hebben. CD&V wil ook niets verbieden maar milieuvriendelijke maatregelen ondersteunen. Bewustmaking, renovatiebegeleiding en sensibiliseren zijn hier de sleutelwoorden.

Op die manier komen we terug bij mentaliteitswijziging. Emile Declercq (sp.a) vindt dat dakisolatie efficiënter moet en zoveel mogelijk worden uitgebreid. Slecht geïsoleerde daken moeten worden verbeterd, isolatiepremies uitgebreid. CD&V 4.0 sluit zicht hierbij aan: de premie uitbreiden zodat meer daken geïsoleerd kunnen worden. Nog eens sp.a: tuinen biodiverser maken, eventueel met behulp van een tuincoach, aangesteld door de stad. Of diverse bomenpakketten aanbieden die specifiek samengesteld zijn naargelang de diverse liggingen. Er moet ook worden ingezet op zonnepanelen, in eerste fase op overheids-en openbare gebouwen, later zoveel mogelijk privéwoningen.